آموزه های اخلاقی ،تربیتی، دینی کودکان

نقش افزون‏تر مادر در تربیت

نقش کدام یک از پدر یا مادر در تربیت فرزند، بیشتر است؟ به طور طبیعی، پسر از پدر، و دختر از مادر الگو می‏گیرد؛ اما به دو دلیل، نقش مادر بیشتر است: 1. رابطه‏ی عاطفی فرزند (چه دختر و چه پسر) با مادر، از رابطه با پدر افزون‏تر است؛ 2. کودک (چه دختر و چه پسر) بیشترین زمان دوران کودکی را با مادر صرف می‏کند. براساس یک محاسبه، کودک از لحظه‏ی تولد تا پایان دوران کودکی (12 سالگی) 95 هزار ساعت زندگی می‏کند. از این 95 هزار ساعت، 5 هزار ساعت در مدرسه و 5 هزار ساعت دیگر در کوچه و محله (غیر خانه و مدرسه) است، و بقیه، یعنی 85 هزار ساعت دیگر را مستقیم یا غیر مستقیم در دامان مادر به سر می‏برد؛ بنابراین، نقش مادر، مهم‏تر است. ...
20 ارديبهشت 1391

هماهنگی والدین در تربیت

هماهنگی پدر و مادر در تربیت فرزند، چقدر اهمیت دارد؟ یکی از مهم‏ترین مسائل مربوط به تربیت فرزند، هماهنگی پدر و مادر است. تربیت، مانند پرنده‏ای است که برای پرواز به دو بال نیاز دارد. اختلاف والدین در تربیت فرزند (استفاده از تنبیه بدنی، سختگیری، حضور در اردوها، محافل مذهبی و...)، کودک را دچار تعارض می‏کند. وقتی پدر یک مبنا دارد و توصیه‏ای می‏کند و مادر مبنایی دیگر دارد یا بالعکس، کودک مجبور است، یکی را بپذیرد و چون پدر و مادر، هر دو را دوست دارد، توان انتخاب یکی را نخواهد داشت و دچار التهابی درونی و تعارض می‏شود. در صورت اختلاف مبنایی در تربیت فرزند خود، با گفت و گو و تبادل اندیشه، به مبنا و شیوه‏ای واحد برسید. ت...
20 ارديبهشت 1391

بی‏توجهی کودکان به آموزش‏های دینی

چرا برخی کودکان به آموزش‏های دینی بی‏توجهی می‏کنند؟ مهم‏ترین عامل برای بی‏توجهی کودکان به آموزش‏های دینی، عدم زمینه‏ سازی والدین است. همان گونه که نقاشی بدون رنگ زمینه، و کشاورزی بدون شخم زمین مطلوب نیست، آموزش دینی نیز بدون زمینه بازده ندارد. برای فراهم ساختن زمینه‏ی آموزش، توجه به نکاتی لازم است: 1 . ارتباط کلامی مناسب: با توجه به این که یکی از راه‏های آموزش ارزش‏های دینی، استفاده از سخن است، حتما باید از سخنی نرم و بیانی شیوا استفاده شود، صدای بلند، به ویژه اگر با خشونت همراه شود، سبب بی‏توجهی کودک به آموزش دینی خواهد شد. 2 . وضعیت ظاهری مناسب: ظاهر آراسته، لباس مناسب، موی شانه زده، د...
20 ارديبهشت 1391

روش الگویی در تربیت دینی

مقصود از «روش الگویی» در تربیت دینی چیست؟ روش الگویی، یعنی الگوها (پدر، مادر، معلم، مربی و...) خوب باشند؛ به مسائل دینی و انسانی اهمیت دهند؛ عباداتشان را به موقع و با کیفیت انجام دهند؛ در خدمت به دیگران بشتابند؛ حقوق دیگران را رعایت کنند؛ به بزرگسالان احترام بگذارند؛ از محرمات الاهی بپرهیزند؛ اهل راز و نیاز با خدا باشند و.... اگر چنین شود، خود بهترین آموزش است. والدینی که خود به ارزش‏ها عمل می‏کنند، نیاز چندانی به گفتار و تذکر ندارند، و اگر عمل نکنند، گفته‏هایشان هیچ گونه اثری نخواهد داشت. خشک ابری که بود ز آب تهی‏ ناید از آن صفت آب دهی‏ اگر خشک ابری بدون باران باشیم، چگونه می‏توانیم بر سر دیگ...
20 ارديبهشت 1391

سن مناسب برای تربیت دینی

بهترین سن برای آموزش‏های دینی چه زمانی است؟ بهترین زمان برای این امر، دوران نونهالی است؛ چرا که فطرت خداجویی نونهالان دست نخورده است و این، کار مربی را بسیار ساده می‏کند. حضرت علی علیه‏السلام خطاب به فرزند بزرگوارش می‏فرماید: و اجمعت علیه من ادبک... و انت مقبل العمر... ذونیة سلیمة و نفس صافیة. و بر ادب آموختن تو همت گماشتم...؛ در حالی که کودک... و دارای نیتی سالم و نفسی پاک بودی. در جای دیگری می‏فرماید: فبادرتک بالادب قبل ان یقسو قلبک و یشتغل لبک. من به تربیت تو پرداختم پیش از آن که دلت سخت، و فکرت مشغول شود. قلب کودک، چونان زمین خالی است که هر بذری را در آن بریزید، رشد خواهد کرد: قلب الحدث کالارض...
20 ارديبهشت 1391

نقش زمان و مکان در تربیت دینی

آیا استفاده از زمان و مکان خاص در تقویت روحیه‏ی دینی کودکان نقش دارد؟  توجه به موقعیت زمانی و مکانی خاص در تقویت روحیه‏ی دینی و برای آموزش ارزش‏ها بسیارمهم است. توصیه می‏کنم برای القای آموزه‏های دینی، از بهترین زمان و مناسب‏ترین مکان‏ها استفاده کنید. بهترین زمان، زمان شادابی کودک است.هنگام خستگی،خواب‏آلودگی،و اضطراب کودک، ارزش‏های دینی را به او القا نکنید. القای ارزش‏ها در این موقعیت‏ها، نه تنها تثبیت نمی‏شود، بلکه ممکن است مقاومت روانی کودک را نیز در پی داشته باشد. نشانه‏ های عدم آمادگی کودک را از آثار چهره، رفتار و بهانه‏گیری‏هایش می‏توان فهمید. باید از زمانی استفا...
20 ارديبهشت 1391

راه کارهای تثبیت آموزه‏های دینی

برای تثبیت آموزه‏های دینی در کودکان،ازچه راهکارهایی می‏توان استفاده کرد؟  برخی والدین شکایت می‏کنند که تا فرزندانشان، کودک هستند، به مسائل دینی توجه دارند؛ اما وقتی سنشان بالاتر می‏رود، آموزه‏های دینی و عمل به آن‏ها در ایشان کمرنگ می‏شود. برای تثبیت آموزه‏های دینی در کودکان باید به این مسائل توجه شود 1. تداوم والدین: تداوم والدین در مسائل دینی و عبادت‏ها (نماز به موقع، نماز با کیفیت، روزه، توجه به حلال و حرام، نگاه، سخن و...) عامل مؤثری در تثبیت آموزه‏های دینی در کودک است. بی‏ توجهی مادر به نماز در ایام عذر شرعی و پدر و مادر به روزه هنگام مسافرت و یا «توریه»  مانعی د...
20 ارديبهشت 1391

روش القای غیر مستقیم در تربیت دینی

مقصود از روش القای غیر مستقیم در تربیت دینی کودکان و نوجوانان چیست؟ القای ارزش‏های دینی، تا حدود 6 سالگی، به طور مستقیم، ممکن است؛ زیرا کودکان تا این سن، مقاومت روانی فراوانی در مقابل آموزه‏های دینی ندارند؛ اما از این سن به بعد با توجه به افزایش مقاومت روانی آنان، باید از شیوه‏ی القای غیر مستقیم استفاده کرد. راهکارهای القای غیر مستقیم عبارتند از: 1.داستان: ارزش‏های دینی را می‏توان در قالب داستان (برای کودکان، قصه‏گویی یا قصه‏ خوانی، و برای نوجوانان، هدیه‏ی کتاب‏های داستان) ارائه کرد. این درسی است که قرآن به ما می‏دهد. خدای متعالی در قرآن کریم با داستان حضرت موسی و مرد صالح، درس تواضع و بردباری...
20 ارديبهشت 1391

تربیت دینی کودکان چه لزومی دارد

اگر کودک ما تربیت دینی یابد برکاتش به خود او و دیگران خواهد رسید.کودکی که با خدا آشنا هست ،هیچ گاه احساس پوچی نمی کند ودرجای جای زندگی اش تکیه گاه محکمی خواهد داشت وباهمین تکیه گاه ،دربرابر مشکلات استقامت می کند زمانی که برادران یوسف اورادرچاه انداختند یوسف 9ساله بود .وقتی کاروان از کنار چاه گذشت ویکی از کاروانیان یوسف رادید ،صدایش رابلند کرد وگفت کاروانیان باستیدبیایید وبه این کودک غریب وتنها کمک کنید .وقتی یوسف ،این تربیت شده دینی سخن او را شنید،گفت: انسانی که باخداست، هیچ گاه غریب وتنها نیست. برکت تربیت دینی کودک ،به والدین نیز می رسد. کودک تربیت شده دینی،با والدین خود خوب رفتار می کند ،زیرا باقرآن آشناست وقرآن می فرماید وَلاتَقُل لَه...
20 ارديبهشت 1391

تربیت دینی کودکان ضامن سلامت روح کودک(3)

مشورت با فرزندان یکی از هدف‌هایی که در تربیت فرزندان مورد نظر است،پرورش روحی، خود باوری و ایجاد اعتماد به نفس است. اگر فردی اعتماد به نفس خود را از دست بدهد در حقیقت فکر و روحش فلج شده است و متکی و وابسته به دیگران می‌شود. انسانی به پیشرفت‌های علمی، معنوی و اجتماعی دست می‌یابد که توانایی‌های خود را باور داشته باشد. اگر آدمی باور کند که نفسش در گرو عملی است که انجام می‌‌دهد و هر ثواب و عقابی که در نامه ی عملش ثبت می‌شود بستگی به عملش دارد و اگر به یقین باور کند که خداوند او را در تکلف و سختی قرار نداده است و در عین حال استعدادهای زیادی به او بخشیده است، برای رسیدن به اهداف عالیه و کمال انسانی با اس...
20 ارديبهشت 1391