معیار انتخاب نام براى كودك
معیار انتخاب نام براى كودك آیا از نظر دین مقدس اسلام، معیار خاصى براى نامگذارى كودك وجود دارد؟
بله. با توجه به اهمیت نام و اثر آن بر شخصیت كودك امامان معصوم علیهمالسلام به این مسأله توجه جدى داشتهاند؛ به گونهاى كه حتى پیش از تولد فرزند، براى او نامى بر مىگزیده، و به پیروان خود نیز چنین توصیه كرده اند.
در روایتى از امام صادق علیهالسلام آمده است كه «فرزندان خود را پیش از تولد نامگذارى كنید»؛ " ١ " همان گونه كه پیامبر گرامى صلى الله علیه و آله، فرزند فاطمه علیهاالسلام را پیش از تولد، محسن نام نهاد.
در انتخاب نام فرزند خود، نكات ذیل را در نظر بگیرید:
1. به محتوا و معناى نام كودك توجه داشته باشید. ممكن است نامى از جهت لفظ و آهنگ زیبا باشد؛ اما معنایى نداشته باشد. به طور قطع فرزند شما در آینده از معناى نام خود سؤال خواهد كرد و دیگران نیز از او مىپرسند و اگر بىمعنا باشد، از والدین خود شكوه خواهد كرد.
مشكل هنگامى دو چندان مىشود كه نام فرزند معناى زشتى داشته باشد كه به طور قطع احساس حقارت خواهد كرد؛ به همین دلیل، رسول گرامى اسلام، نامهاى با معناى زشت را تغییر مىداد.
آن بزرگوار با نامهایى چون حجر (سنگ)، ذئب (گرگ)، كلب (سگ)، كلیب (توله سگ)، هیثم (بچه كركس)، عنتر (خرمگس) و... موافق نبود و آنها را تغییر مىداد.
حضرت نام قلیل (كم) را به كثیر (فراوان)، عاصیه (گناهكار) را به جمیله (زیبا)، عبدالعزى (بنده بت) را به عبدالله (بنده خدا)، و عبدالشمس (بنده خورشید) را به عبدالوهاب (بنده بخشنده) تبدیل كرد.
ممكن است خود نام و معناى آن مشكلى نداشته باشد؛ اما مانند اسكندر و چنگیز و تیمور یادآور جنایت و خونریزى باشد.
٢. دست كم یكى از فرزندان خود را با نام زیباى «محمد» بنامید. حضرت فرمود:
كسى كه 4 فرزند داشته باشد و برخى از آنها را به نام من ننامد، در حق من جفا كرده است. " ٢ ".
نهادن نام امامان و معصومان بر فرزند، باعث بركت زندگى مىشود. براساس روایات، «در خانهاى كه نام محمد، احمد، على، حسن، حسین، جعفر، طالب، عبدالله و فاطمه باشد، فقر داخل نمىشود». " 3 ".
3. بكوشید نامهاى ارزشى و منطبق با فرهنگ ملى - اسلامى را بر فرزند خود بگذارید؛ البته مقصود از فرهنگ ملى، اسامى ایرانى الاصل عجیب، و فرهنگ اسلامى، نامهاى پیچیده و غیر متداول نیست.
انتخاب نامهاى غربى و ناسازگار با فرهنگ خودى، نشانه خودكمبینى و در واقع براى پر كردن چالههاى شخصیتى است. گر چه خودباختگان، این گونه نامها را بیشتر مىپسندند، توجه داشته باشید كه در جامعه و بین نزدیكان شما افرادى ارزش مدار نیز وجود دارند كه این گونه نامها را نمىپسندند و ممكن است در برخورد آنان با فرزند شما تأثیرگذار باشد.
نام فرزندان ما باید آنان را به سمت بندگى خداوند بكشاند. شخصى درباره نام فرزند خود با امام صادق علیهالسلام مشورت كرد، حضرت فرمود:
سمه باسماء من العبودیه. " 4 ".
4. بر فرزندتان نام زیبا بنهید. امام كاظم علیه السلام فرمود:
نخستین نیكى پدر این است كه براى فرزندش نام زیبایى را برگزیند. " 5 ".
5. به تناسب نام و نام خانوادگى توجه داشته باشید و در صورت امكان، نام را بر فرزند خود بگذارید كه با فامیل، تركیب زیبا و پر محتوایى را بسازند؛ مانند كیمیاى معرفت، ریحانه بهشتى، مائده آسمانى، نسیم بهارى، جواد بخشنده، كوثر محمدى و....
براى فامیل دو جزئى، نام یك جزئى و براى فامیل یك جزئى، نام دو جزئى مناسبتر است.
6. در انتخاب اسم به این نكته نیز توجه كنید كه تا حد امكان، زمینه تبدیل و تحریف و دم بریده كردن آن وجود نداشته باشد.
7. از قرار دادن نامهاى دشوار و طولانى كه ممكن است به چند صورت نوشته یا خوانده شوند، بپرهیزید.
پاورقی
١-كلینى، فروع كافى، ج 6، ص ١8
٢-حسین نورى، مستدرك الوسائل، ج 15، ص 129
٣- كلینى، فروع كافى، ج 6، ص 19
٤- همان
٥- حر عاملى، وسائل الشیعه، ج 15، ص 122
برگرفته از نسیم مهر حسین دهنوی
