آموزه های اخلاقی ،تربیتی، دینی کودکان

رشد در سنین مختلف

1391/8/21 12:53
نویسنده :
1,047 بازدید
اشتراک گذاری

رشد طبيعي قسمت هاي مختلف بدن كودك در سال هاي اول ولادت و سنين قبل از بلوغ و بعد از بلوغ متفاوت است . هم چنين تعداد ضربان قلب و سرعت تنفس كودكان در سنين مختلف زندگي با يكديگر فرق دارند .

طفل ابتدا خيلي زود رشد مي كند . ما بين تولد و پنچ سالگي به طور متوسط قدش دو برابر مي شود . از آن پس به شهادت منحنيات آمارها جهتش نقصان مي يابد و در حدود ده سالگي به حداقل خود مي رسد . از آن پس ، رشد از سر گرفته مي شود . معمولا پسران در دوازده سالگي و دختران يك سال زودتر از آن ها شروع مي نمايند . در دوران بلوغ معمولا قد شخص بيست تا بيست و پنج سانتيمتر اضافه مي شود و اين سرعت نسبت به تمام رشد و نمو انسان زياد نيست ، اما چون اين تغيير به سرعت و حتي ناگهاني انجام مي پذيرد نيز موجب تعجب فراوان مي شود .
اعضاي دروني بدن نيز به همين ترتيب رشد و نمو مي نمايند و غالب آن ها در دوران بلوغ به حداكثر وزن مي رسند . حداكثر نمو نصيب قلب مي شود كه حجم آن ما بين 12 تا 16 سالگي دو برابر مي شود و اين ازدياد حجم ، با پيشرفت كشش وريدها همراه و ملازم مي باشد .
بسياري ديگر از آهنگ هاي مهم زندگاني تغيير مي يابند، ولي تغييرات آن ها كندتر انجام مي شود، مثلا تعداد ضربان قلب كه در ابتداي طفولبت 135 در هر دقيقه بوده و تا ابتداي بلوغ به 90 در دقيقه تقليل يافته بود در نزد پسران تا 75 در دقيقه و در دختران تا 80 در دقيقه كاهش مي يابد . به همين ترتيب جوانان كندتر از كودكان تنفس مي نمايند، اما گنجايش تنفسي كه به وسيله دستگاه تنفس سنج اندازه گرفته مي شود و يكي از علايم مهم نيروي زندگي است ، ما بين 14 تا 16 سالگي به ميزان مهمي افزايش مي يابد .
غدد داخلي و هورمونها
يكي از فصول مهم علم زيست شناسي در نظر دانشمندان امروز جهان موضوع غدد داخلي و هورمون هايي است كه در خون ترشح مي كنند . عمل هورمون ها از نظر علمي فوق العاده مهم و پيچيده است . هورمون ها در اساس رشد بدن كودك و هم چنين در موضوع بلوغ ، نقش فوق العاده اي موثري دارند .
مطالعات جديد زيست شناسي ثابت نموده اند كه غدد ترشحات داخلي در نتيجه هورمون هايي كه ترشح مي كنند، در عمل رشد و نمو اعضاي بدن فوق العاده موثرند . تاثير آن ها به قدري است كه پاند از روي علم غددشناسي اشخاص را در دوران بلوغ طبقه بندي كرده است . مهم ترين اين غدد عبارتند از هيپوفيز و تيروييد و غدد تناسلي و غدد فوق كليوي . بعضي از هورمون ها در رشد جسم موثرند و برخي ديگر در رشد دستگاه تناسلي . اگر بتوانيم درباره مواد شيميايي متشكل در بدن كه به مقادير كم توليد مي شود نام موج را اطلاق كنيم ، بايد بگوييم كه اين هورمون ها مانند دو موج مختلف عمل مي نمايند كه با يكديگر برخورد مي كنند . از جمله مساله ازدياد طول بدن در نتيجه تاثير غدد تيروييد و هيپوفيز است . آن گاه عمل رشد بدن كم كم كند مي شود و دوران تكليف و بلوغ ، در نتيجه عمل هورمون جديدي كه هيپوفيز ترشح مي كند و هورمون هاي تناسلي از قبيل تستوسترون كه بيضه ها ترشح مي نمايند و فوليكولين كه تخمدان ها ترشح مي كنند، شروع مي گردد .
هورمون هاي بلوغ
هورمون هاي بلوغ باعث تحول عظيمي در اندام كودك مي شود و بدن طفل به طور جهش و در كمال سرعت رشد مي كند و در مدت كمي از صورت كودكي خارج مي شود و تمام مميزات يك انسان بزرگ را به خود مي گيرد . نكته قابل ملاحظه اين است كه بدن كودك بايد به قدر كافي قبلا رشد كرده باشد تا در اثر ترشح هورمون هاي بلوغ ، بي نظمي و اختلالي به وجود نيايد .
عمل هورمون ها هر قدر هم كه مهم باشد به تنهايي نمي تواند تمام جهات جهش بدني را توضيح و تبيين نمايد . وقتي كه هورمون ها از بين بروند يا بيش از اندازه ترشح شوند، در عمل رشد اختلالاتي حاصل مي شود . بنابراين وجود آن ها ضروري است ، اما عمل محرك آن ها احتياج به سرزمين مساعدي دارد . يعني نسوج و اعضا بايد به حد كافي رسيده شده باشند تا شكفتگي اعضاي بدن نتواند به طور اتصالي ادامه يابد . به عبارت ديگر براي رشد و توسعه عادي بدن ، بايد مابين عمل هورمون ها و محيط اعضا و نسج ها كه از عمل محرك هورمون ها استفاده مي نمايند يك نوع توافقي بر قرار گردد .
بلوغ زودرس عبارت از اين است كه بدن كودك قبل از آن كه منازل رشد طبيعي خود را بپيمايد و براي پذيرش بلوغ آماده شود، غدد جنسي هورمون هاي خود را ترشح كنند و كودك نارس قبلا از موعد مقرر بالغ گردد .
در بلوغ زودرس ، سن بلوغ كه معمولا بين 12 تا 17 سالگي است جلو مي افتد . يعني غدد جنسي قبل از ده سالگي شروع به فعاليت مي كنند و بدين طريق كشش طولي سنين بلوغ جلو مي افتد . اين بيماري براي مدت كوتاهي از نظر رشد از همسالانشان جلوتر هستند، اما از آن جا كه صفحه غضروفي بلافاصله بعد از جهش زمان بلوغ از بين مي رود، مدت رشد اين بيماران كوتاه است و بعد از چند سال از همسالانشان عقب مي مانند .
اختلاف محيط طبيعي
فرزندان بشر مانند تمام موجودات زنده عالم ، تحت تاثير محيط طبيعي خود هستند . با توجه به اختلاف آب و هوا، حرارت و برودت ، و ساير عوامل طبيعي كه در مناطق مختلف كره زمين وجود دارد، رشد و نمو كودكان قهرا مختلف و متفاوت خواهد بود . به همين جهت زمان بروز اولين علايم بلوغ جنسي و قابليت توليد مثل در دختران و پسران به اعتبار اختلاف مناطق فرق مي كند .
سني كه در آن اولين قاعدگي ظهور مي نمايد با شرايط مختلف تغيير مي كند . عادت ماهيانه در ممالك گرم زودتر شروع مي شود تا در ممالك سردسير . در لاپوني در 18 سالگي و در حبشه در 9 تا 10 سالگي . مطالعات جديد معلوم داشته اند كه هر قدر آب و هوا تحريك كننده باشد اين كار زودتر به انجام مي رسد، يعني نه دايما گرم باشد و نه هميشه سرد .
در سني كه دختر حبشي توانسته است يكي دو فرزند بياورد، دختر لاپوني در همان سن ، هنوز عادت ماهيانه نديده است . اين تفاوت چند ساله كه بين آن هاست يك اختلاف طبيعي و مستند به شرايط محيطي است كه در آن زندگي مي كنند، نه بلوغ حبشي ها زودرس است و نه بلوغ لاپوني ها ديررس . مراد از بلوغ زودرس آن است كه دختر يا پسري پيش از زمان طبيعي خود بالغ شود و هورمون هاي جنسي او قبل از موعد مقرر ترشح كنند و اين خود يك نوع بيماري است .
اختلالات هورموني
چون بلوغ زودرس نتيجه اختلال شديد در ترشح هورمون هاست ، مي توان با معالجه اساسي به اكثر اين بيماران كمك موثر نمود . خاصه اين كه كوتاه قدي تنها عارضه بلوغ زودرس نيست و اختلالاتي كه به بلوغ زودرس منجر مي شوند اغلب خطرناك هستند .

ممكن است در بعضي از مواقع تمايل جنسي زودتر از موعد مقرر خود آشكار شود و منشا آن بيماري نباشد، بلكه تحريك هاي نابجا و تهييج هاي بي موقع در روح كودك اثر نافذي بگذارد و باعث پيش افتادن زمان بلوغ گردد .
موريس دبس مي گويد:
علل روحي از قبيل مطالات يا تماشاي مناظر شهواني پيدايش اولين علامت قاعدگي را تسريع مي نمايد .
عوامل بسياري مي توانند در جوان نابالغ ايجاد هيجان هاي روحي كنند و باعث تسريع ظهور تمايل جنسي وي گردند . داستان هاي شهوت انگيز خواندن ، مناظر مهيج شهوت مشاهده كردن ، در آغوش ديگري رفتن و بوسيدن ، در بستر خواب تماس بدن پيدا كردن و اعمالي نظاير اين ها مهيج روحند و مي توانند باعث پيش افتادن زمان بلوغ شوند .
انحراف جنسي
پدران و مادران كه مي خواهند رشد فرزندانشان طبق برنامه فطرت باشد، كساني كه مايلند اطفالشان دوران كودكي را به سلامت طي كنند و به طور طبيعي بالغ شوند، لازم است تعاليم اسلام را در پنهان نگاه داشتن تمايل جنسي آنان به كار بندند و فرزندان خويش را قبل از بلوغ ، از تهييج هاي نابجا بر كنار نگاه دارند .
يكي از صفات ناپسنديده آدمي كه بر خلاف موازين فطرت و منافي با تمايلات عاليه اخلاق و عفت است ، موضوع انحراف جنسي است . راه صحيح ارضاي خواهش شهوت در قانون طبيعت و شريعت آن است كه زنان به مردان و مردان به زنان قانع باشند و هر يك غريزه جنسي خود را به وسيله ديگري ارضا نمايد . بعضي از افراد در راه اشباع خواهش شهوت خويش از صراط مستقيم فطرت منحرف مي شوند و از طرق غير طبيعي تمايل جنسي خود را ارضا مي نمايند . قرآن شريف آنان را مردمي متجاوز شناخته است .
والذين هم لفروجهم حافظون . الا علي ازواجهم اوماملكت ايمانهم فانهم غير ملومين . فمن ابتغي وراء ذلك فاوليك هم العادون .
مردان با ايمان كساني هستند كه در اعمال شهوت جنسي خويشتن دارند و تنها با زن قانوني يا كنيز خود، كه جاي هيچ ملامتي نيست مي آميزند . آن كس كه خواهش جنسي خود را از راه ديگري طلب نمايد متجاوز و متعدي است .

 

كودك از نظر وراثت و تربيت ج 2      نوشته محمد تقي فلسفي

 

پسندها (0)
شما اولین مشوق باشید!

نظرات (0)